Znaki towarowe – rozmowa z rzecznikiem patentowym – Mikołajem Lechem

W kolejnym odcinku podcastu „Ty vs Marketing”, postanowiłem dowiedzieć się czym są znaki towarowe, a konkretniej co daje ich posiadanie i jak starać się o zarejestrowanie takiego symbolu.

Co to są znaki towarowe? Na pewno kojarzysz stosowaną np. przy logotypach różnych firm literkę R w kółku, albo znak TM. To właśnie oznaczenia (ale jest ich więcej), które charakteryzują zarejestrowane znaki towarowe. Aczkolwiek, jak opowiada gość tego odcinka, o literkę R można się postarać, ale wcale nie trzeba jej stosować przy logo.

Czas w końcu przedstawić tego gościa :)

Jest nim Mikołaj Lech - rzecznik patentowy, który specjalizuje się w ochronie znaków towarowych.

Zanim jednak wgryziesz się w podcast, warto poznać kilka pojęć, które mogą stać się przydatne.

Rzecznik patentowy

Rzecznika patentowego możemy porównać do prawnika. Na przykład adwokat pomaga nam w sądzie w tworzeniu różnego rodzaju pism i umów. Natomiast rzecznika patentowego wynajmujemy po to, by pomógł nam w załatwianiu spraw przed Urzędem Patentowym.

W jakich konkretne sprawach pomaga taki rzecznik? Firmy, organizacje pozarządowe, czy też osoby fizyczne mogą wystąpić do takiego urzędu o to, by wymyślona przez nich nazwa (np. firmy, produktu) lub logo było prawnie chronione.

Dzięki takiej ochronie nikt w branży nie będzie mógł używać tej samej nazwy. Jak opowiada Mikołaj, w jego życiu zdarzały się przypadki, kiedy pewna firma przez lata używała własnej nazwy produktu, ale nigdy go nie zarejestrowała. Aż tu nagle pojawiła się inna firma, która zaczęła używać tej samej (kojarzonej przez Klientów) nazwy, ale ona zarejestrowała ją w urzędzie, zmuszając w ten sposób pierwszą firmę do zmiany nazwy i tak naprawdę budowania swojego wizerunku od zera.

Urząd patentowy

Urząd patentowy jest natomiast instytucją, która rejestruje znaki towarowe. Taki urząd istnieje w każdym kraju, więc swój znak możesz zarejestrować na danym terytorium, na którym chcesz, by był chroniony.

Rzecznik patentowy (podobnie jak adwokat przed sądem) jest Twoim reprezentantem przed Urzędem patentowym. Oczywiście sprawę możesz załatwić też samodzielnie, ale rzecznik ma w tym większą biegłość.

Urząd patentowy przechowuje więc m.in. informacje o wszystkich patentach i zastrzeżonych znakach oraz wydaje decyzje o tym, czy Twój znak będzie chroniony, czy nie.

Znaki towarowe

Znaki towarowe możemy podzielić na różne rodzaje. Niektóre z nich wymagają rejestracji w Urzędzie Patentowym, a inne nie. Oznacza to, że możesz używać danego oznaczenia bez żadnych pozwoleń.

Poniżej omówimy sobie najczęściej występujące znaki towarowe.

Znak R

To jest właśnie ten najbardziej popularny znak towarowy, czyli znak R umieszczony w kółku. Taki znak najczęściej umieszcza się w prawym górnym narożniku logo lub w prawym górnym narożniku nazwy firmy pisanej słownie. Spójrz na przykładowe logo firmy Microsoft, które umieszczam poniżej.

Aby móc wykorzystywać znak R, musisz uzyskać na to decyzję Urzędu Patentowego, czyli wymaga to rejestracji. Ale jednocześnie nikt Cię do tego nie zmusza. To znaczy, że Twój znak nadal jest chroniony, ale nie musisz dodawać oznaczenia R w kółku do logo.

Symbol TM

Symbol TM oznacza skrót od TradeMark – w tłumaczeniu „znak handlowy”. Tego oznaczenia możesz używać bez konieczności rejestracji w urzędzie. Spójrz poniżej na przykład logo jednego z produktów, wspomnianej wcześniej firmy Microsoft.

Znak falującego okienka oraz sama nazwa produktu Windows jest oznaczona właśnie symbolem TM.

Symbol SM

TM odnosi się przede wszystkim do produktów, natomiast symbol SM to skrót od ServiceMark, czyli znaku przypisywanego do usług. Podobnie jak TM, SM również nie wymaga rejestracji w urzędzie patentowym i możesz go używać bez dodatkowych pozwoleń.

Rejestracja znaku towarowego

Skoro mamy wyjaśnione symbole określające znaki towarowe to teraz krótko opowiemy sobie jak wygląda sama rejestracja znaku towarowego (szerzej omawiamy to w rozmowie, której możesz wysłuchać poniżej).

Rejestracja to w uproszczeniu zgłoszenie. Zgłaszasz (samodzielnie lub przez rzecznika), że chcesz chronić np. swoje logo.

Jednak nie każde logo i nie każdą nazwę można w ten sposób chronić i nie każdy może to zrobić. Na przykład jeśli widzisz, że Twój konkurent ma zarejestrowaną dokładnie tą samą nazwę, którą Ty chcesz zarejestrować albo jest ona bardzo podobna to nie przejdzie. Jeśli natomiast jest to firma z innej branży (np. „Victoria” - biuro ochrony i „Victoria” - sieć pralni) to prawdopodobnie już taka możliwość jest.

Cała procedura trwa zazwyczaj kilka miesięcy.

Jak sprawdzić czy nazwa jest zastrzeżona

Urzędy Patentowe na całym świecie posiadają swoje bazy znaków i nazw, które są w nich zarejestrowane. To kolejny punkt, który należy sprawdzić przed złożeniem wniosku.

Chodzi o to, by bez sensu nie wydawać pieniędzy. Bo płaci się za każdy wniosek. Jeśli raz urząd odrzuci Twoje podanie, to za kolejne znów trzeba będzie zapłacić. Dlatego lepiej się przygotować, sprawdzić czy taki znak lub nazwa już istnieje i wtedy podjąć decyzję o składaniu wniosku.

Może się okazać, że wystarczy wprowadzenie drobnych modyfikacji, by Twój wniosek został rozpatrzony pozytywnie.

I tutaj właśnie przychodzi z pomocą rzecznik patentowy. On nie tylko będzie Cię reprezentował przed urzędem i poprowadzi cały proces. Taki rzecznik wszystko za Ciebie przygotuje, sprawdzi itd.

Najczęściej wygląda to tak, że koszt rzecznika jest dużo mniejszy niż samodzielne przygotowanie i składanie wniosku.

Rejestracja znaku towarowego – koszt

Koszt rejestracji znaku towarowego zależy od wielu czynników. Ważne jest m.in. to na jakim obszarze (w jakich krajach) będzie obowiązywać ochrona oraz liczba tzw. klas, w ramach których chcesz chronić znak (więcej o klasach usłyszysz z poniższej rozmowy).

Możemy jednak sprawdzić, jak orientacyjnie wyglądają koszty rejestracji znaków towarowych w 2019 roku.

Ochrona znaku na terenie Polski wygląda następująco:

• opłata za zgłoszenie znaku w jednej klasie: 450 zł (elektronicznie: 400 zł)
• każda kolejna klasa: 120 zł
• 10-letni okres ochrony: 400 zł (za każdą klasę)
• opłata za opublikowanie informacji o udzielonej ochronie: 90 zł

Ochrona znaku na terenie Unii Europejskiej (czyli również na terenie Polski):

• opłata za zgłoszenie znaku w jednej klasie: 1000 EUR (elektronicznie: 850 EUR)
• druga klasa: 50 EUR
• każda kolejna klasa: 150 EUR

Ochrona znaku na inne kraje:

• opłata za zgłoszenie znaku (maksymalnie łącznie do trzech klas): 635 franków szwajcarskich (jeśli logo jest w jednym kolorze) i 903 franki jeśli logo jest w wielu kolorach
• każda kolejna klasa (powyżej trzech): 100 franków
• opłata za każde państwo, w którym chcesz chronić znak: 100 franków (o ile dany kraj nie ustalił inaczej)

W przypadku ochrony na inne kraje jest to tzw. rozszerzenie ochrony. Czyli najpierw rejestruje się znak w polskim urzędzie, a następnie dokonuje tzw. rozszerzenia.

Rejestracja nie oznacza, że trzeba osobiście w każdym z tych krajów dokonywać procedury. Można to zrobić zdalnie i w tym też pomaga rzecznik patentowy.

Jaka jest cena skorzystania z usług rzecznika patentowego?

Tak naprawdę zależy do kogo trafisz. Mamy wolny rynek, więc każdy ustala własne ceny. Jest natomiast rozporządzenie, które ustala wysokość minimalnego wynagrodzenia takiego rzecznika. Przykładowe usługi wyglądają następująco:

• opłata za to, że rzecznik poprowadzi Twoją sprawę: 600 zł
• stworzenie listy towarów, które będzie chronić znak: 150 zł
• stworzenie opisu znaku towarowego: 250 zł
• stworzenie regulaminu znaku towarowego: 600 zł
• sprawdzanie w bazach, czy dany znak można zarejestrować: 80 zł / godzina (polskie bazy) i 150 zł / godzina (zagraniczne bazy); badanie średnio trwa 3 godziny

 W przypadku kiedy dokonujesz zgłoszenia w zagranicznym urzędzie i należy stworzyć opisy w języku obcym, do ceny ich przygotowania dolicza się około 30%.

Posłuchaj lub obejrzyj

Omówiliśmy sobie powyżej sporo podstawowych kwestii, a teraz zapraszam Cię już do wysłuchania całej naszej rozmowy w wersji audio.

Możesz też skorzystać z odtwarzacza na YouTube:

Wymienione linki

• Prawna ochrona znaków towarowych – blog Mikołaja